Stamboomonderzoek
Wie waren uw voorouders? Waar hebben zij gewoond? Waar komt uw achternaam vandaan? Allemaal vragen die aan het begin staan van onderzoek naar de stamboom. Maar hoe begint u daarmee? Deze pagina is bedoeld om u op weg te helpen met uw onderzoek. Het behandelt de meest gebruikte bronnen, waar deze te vinden zijn, en hoe u verder kunt zoeken.
Het begin: de eerste honderd jaar
Wegens privacywetgeving zijn veel ‘recente’ archiefbronnen betreffende personenonderzoek nog niet openbaar. Een geboorteakte is bijvoorbeeld pas na 100 jaar openbaar. Daarom is het handig om in eerste instantie vooral informatie in te winnen bij familie. Vraag familieleden om namen, geboortedata, trouwboekjes, overlijdensadvertenties, bidprentjes, enzovoorts. Hoe meer informatie u kunt verzamelen, hoe makkelijker u uiteindelijk onderzoek kunt doen in de archieven.
Ook belangrijk is het goed documenteren van de onderzoeksresultaten. Blijf noteren waar u bepaalde informatie gevonden hebt, zodat u dit later nog goed terug kunt vinden. In het begin zal de informatie nog vrij overzichtelijk zijn met maar een paar namen en data, maar dit loopt al heel snel op met vele generaties die terug gaan. Het is een persoonlijke keuze hoe u dit doet: op papier, via de computer of via allerlei stamboom-programma’s (betaald of gratis). Het is afhankelijk van uw onderzoeksvraag hoe u de informatie het beste kunt noteren. Een voorbeeld is de te downloaden kwartierstaat (te vinden aan de onderzijde van deze pagina).
Bronnen om die stap terug in de tijd te nemen:
-
Geboortekaartjes, trouwboekjes, overlijdensadvertenties, bidprentjes, (foto)albums, krantenberichten, testamenten, correspondentie, etc.
Doop-, Trouw- en Begraafboeken
Doop-, Trouw- en Begraafboeken (DTB-boeken) zijn de meest gebruikte bronnen voor voorouderonderzoek vóór het jaar 1811 toen in de meeste Nederlandse gemeenten de burgerlijke stand werd ingevoerd. De DTB-boeken zijn opgemaakt door de kerkelijke gemeenschappen. In 1811 moesten de kerken hun DTB-registers bij de burgerlijke gemeenten inleveren. Zij dienden als basis voor de nieuwe burgerlijke stand registers. Deze voorlopers van de burgerlijke stand administratie werden ‘retroacta’ genoemd. Nog steeds staan de DTB-boeken daarom ook bekend onder de benaming RBS (Retroacta Burgerlijke Stand).
De DTB-boeken geven informatie over, zoals de naam al zegt: doop, trouw en begraaf (let op: dus geen geboortedatum, maar een doopdatum, en geen sterfdatum maar een begraafdatum). Daarnaast worden lidmatenboeken ook vaak genoemd bij de dtb-collectie, die informatie verschaffen over de leden van een kerkelijke gemeenschap.
Elke kerk had haar eigen manier om de administratie bij te houden. Welke gegevens te vinden zijn zal dus verschillen per kerk. Het gaat hierbij om de naam van de persoon, datum, namen van ouders, namen van getuigen, woonplaats of wijken, geboortedatums, etc.
De DTB-boeken bevinden zich voor een groot deel in één archieftoegang: SARA 3019. Een deel van de boeken is later overgekomen vanuit de kerken (contraboeken), en zijn te vinden in de archieven van die betreffende kerkgemeenschappen (zoek op ‘hervormde gemeente [plaatsnaam]’ of ‘rooms-katholieke [plaatsnaam]’). Op de website zijn deze bronnen helaas (nog) niet op naam doorzoekbaar, maar vaak zijn digitale scans wel beschikbaar.
Op Wie Was Wie en Open Archieven zijn de DTB-boeken wél op naam te doorzoeken. Deze websites bevatten de informatie afkomstig van het Gelders Archief: dit is wellicht niet compleet, maar wel een handig en snel zoekmiddel.
In het bovenste gedeelte op de website, staat aangegeven ''Hulp bij onderzoek''. Als u daarop klikt en vervolgens op ''Onderzoekpagina's en informatiebladen'', dan is er een informatieblad te vinden dat meer informatie bevat over de DTB-boeken en hoe daarin te zoeken.
