De mens en zien huus. Pagina: 7 (Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers)

Uw zoekacties: De mens en zien huus. Pagina: 7

Mijn Studiezaal

Mijn Studiezaal (inloggen)

Woordenboeken van de Achterhoekse en Liemerse dialecten (WALD), 1984-2010

1 records

WALD Woordenboeken van de Achterhoekse en Liemerse dialecten (WALD), 1984-2010

Delen

Doorsturen per email

Delen via Facebook

Delen via X (Twitter)

Duurzaam webadres

Reageren

Stuur een reactie naar Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers

Pagina

De mens en zien huus. Pagina: 7

Titel:

Woordenboek van de Achterhoekse en Liemerse dialecten (WALD)

Ondertitel:

De mens en zien huus

Pagina:

7

Jaar van uitgave:

1984

Auteur:

Schaars, A.H.G.

INLEIDING
DOELSTELLING Als U straks --na kennis genomen te hebben van deze inleiding-- aan het echte woordenboek begint, dan zult U wellicht verrast zijn dat er dan in een andere taal geschreven wordt. U zult namelijk bemerken dat er in het WOORDENBOEK VAN DE ACHTERHOEKSE EN LIEMERSE DIALECTEN (WALD) maar heel weinig standaard-Nederlands staat: behalve deze inleiding praktisch niets. Het woordenboek zelf is geheel in dialect geschreven. Dat is gedaan omdat het WALD meer wil zijn dan een woordenboek. Het wil, uit- gaande van woorden, een beschrijving geven van het leven van de bewoners van Achterhoek en Liemers. Het gebruik van de dagelijkse taal van die bewoners nu maakt die beschrijving completer. Op die manier is het WALD een woordenboek, gemaakt door Achterhoekse en Liemerse mensen vöör Ach- terhoekse en Liemerse mensen óver Achterhoekse en Liemerse mensen.
De doelstelling van het WALD is een zo representatief mogelijke verzame- ling dialectwoorden uit Achterhoek en Liemers en uit aan dit gebied grenzende plaatsen bijeen te brengen en te publiceren op een zodanige wijze dat aan allerlei (volkskundige, historische, sociale) aspecten aandacht wordt besteed.
VOORGESCHIEDENIS De eerste Achterhoeker die het dialect van zijn geboorte- en woonstreek heeft opgetekend is de dichter A.C.W.Staring geweest: zijn ruim 300 woorden tellende lijst is ontstaan vóór 1830. Zij is daarmee een aantal jaren ouder dan de woordenlijst uit 1835 van H.I.Swaving. Andere 19e eeuwse woordenverzamelaars zijn R.W.Tadama (1839), T.H.Buser (1856 - 1859, 1861), H.Loman (1882), J.Gimberg (1883) en J.H.Gallée, die in 1882 een woordenlijst heeft gepubliceerd, gevolgd door een WOORDENBOEK VAN HET GELDERSCH-OVERIJSELSCH DIALECT (1895), waarop weer aanvullingen zijn verschenen in de DRIEMAANDELIJKSE BLADEN (1902 - 1905). Op de drempel van de twintigste eeuw bevindt zich M.Bruijel die in 1901 in zijn dissertatie een lijst met dialectwoorden uit zijn geboortestreek op- neemt. Al met al zijn er dankzij deze lijsten zo'n 7000 Achterhoekse en Liemerse dialectwoorden in de vorige eeuw opgetekend. Door de uitgave van de serie TELGEN VAN 'T WALD zijn ze ook thans nog voor een ieder beschikbaar. Ook in de twintigste eeuw hebben dialectwoordenverzamelaars niet stil gezeten, al treedt er na de publicaties van Gallée en Bruijel een perio- de in waarin weinig activiteit te bespeuren valt. Dat duurt tot ongeveer 1925, het jaar waarin de Oudheidkundige Vereniging "De Graafschap" wordt opgericht. Van die vereniging gaat een belangrijke stimulans uit, even- als van Heuvels boek OUD ACHTERHOEKSCH BOERENLEVEN HET GEHELE JAAR ROND, dat in 1927 het licht zag. De meest uitgebreide woordenverzamelingen die de laatste 50 jaar zijn verschenen, zijn die van Kerst Zwart (Ruurlo 1930), G.H.Wanink (Achterhoek-Twente 1948, 19 ), A.H.D.Rots (Aalten 1964, 1966), G.H.Deunk (Winterswijk 1971, 1982), B.Weeink (Eibergen 1980), Henk Harmsen ('s-Heerenberg 1982), Hendrik Odink (Eibergen 1983). De woordenboeken van Weeink en Harmsen zijn als TELGE VAN 'T WALD verschenen. In al deze woordenlijsten
JL VI I

Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer

laatste wijziging 22-02-2014

1 gedigitaliseerd