Oorspronkelijk werd de stad Doetinchem verdedigd door haar eigen burgerij. In elke wijk moesten de bewoners de verdediging van een deel van de stadsmuur of -wal voor hun rekening nemen en waren daartoe georganiseerd in een schutterij. De drie oudste schutterijen, herkenbaar aan hun patroonheiligen, werden na de Reformatie geleidelijk overvleugeld door hun protestantse tegenhangers. De gilden van St. Anthonie & St. Quirijn en van St. Jorrien & St. Joost gingen aldus op in het gilde van Eendragt, de St. Katharinen & Sebastiaenschutten in het gilde van Vreede. Deze schutterijen stonden onder het bevel van leden van de magistraat en genoten een toelage uit de stadskas. De magistraat was betrokken bij de besluitvorming en regelgeving in de vergaderingen van de gildemeesters en richter en schepenen woonden de openbare verpachtingen van gildegronden bij. Ten gevolge van de ontmanteling van de vestingwerken en de invoering van garnizoenen, bestaand uit huursoldaten, verloren de gilden hun militaire functie, maar bleven bestaan als verenigingen, die konden worden ingezet bij het handhaven van de openbare orde.
Zie ook Leloux, H.J. De oud-Doetinchemse gilden van Eendracht en van Vreede (Doetinchem 1981) en de bijdragen van J.F.A. Modderman in: Geschiedenis van Doetinchem, (Zutphen/Doetinchem 1986) p. 116, 141 e.v.;