De in deze plaatsingslijst beschreven archiefstukken (overwegend registers) zijn afkomstig uit de financiële boekhouding van de N.V. Emailleerfabriek 'Neerlandia' te Gaanderen, enkele delen zijn afkomstig van de uit dit bedrijf voortgesproten N.V. Fabriek en Handelsmaatschappij 'Pelgrim' te Gaanderen.
Voorzover uit de in deze plaatsingslijst beschreven stukken blijkt, legde Neerlandia zich vooral toe op het emailleren van haarden en fornuizen. Opvolger Pelgrim produceerde vooral keukenapparatuur, kachels en verwarmingstoestellen. Laatstgenoemd bedrijf vestigde zich in 1931 in Gaanderen, had sinds 1970 een filiaal in Winterswijk en werd in 1986 overgenomen door de firma ATAG.
De archiefstukken betreffen slechts fragmetarische bestanddelen van een vermoedelijk ooit omvangrijk archief waarvan bij het Achterhoeks Archief niet duidelijk is wat daar, behalve de in deze lijst beschreven stukken, nog van resteert. De boekhoudkundige registers geven inzicht in de (handels-)relaties van Neerlandia en een fragmentarisch beeld van de productie en de in het bedrijf omgaande materialen. Er bestaat aan de hand van de bij deze beschreven administratie nauwelijks inzicht in de aard van de verhandelde goederen. De in de registers vermelde bedragen zijn over het algemeen gerelateerd aan factuurnummers waarvan vooralsnog bij het Achterhoeks Archief geen nadere specificatie bekend is.

Het materiaal in deze lijst belandde in december 2009 via een omweg bij het Achterhoeks Archief. Leden van de Oudheidkundige Vereniging Gemeente Gendringen hadden de registers meegekregen toen zij bij de fa. Pelgrim te Gaanderen enkele objecten ophaalden voor het ijzermuseum in oprichting in de gebouwen van de voormalige ijzergieterij DRU te Ulft. Vervolgens werden de registers aan het Achterhoeks Archief overgedragen. Er zijn geen beperkingen op de openbaarheid. Het in deze lijst beschreven archief heeft een omvang van 1 meter.

Literatuur: Hans de Beukelaer, Nijver in het groen (Doetinchem, 1990)

Doetinchem, december 2009

P. Bresser