Op 5 augustus 1796 bevat een decreet van de Nationale Vergadering de bepaling, dat er voortaan in Nederland geen heersende kerk meer is.
Dit betekent het einde van de bevoordeling van één kerk en brengt de Rooms Katholieken officieel gelijkheid.
In 1798 wordt de scheiding tussen kerk en staat in de grondwet vastgelegd.
Leek het er aanvankelijk nog even op, dat de Rooms Katholieken weer in bezit zouden komen van hun middeleeuwse kerken, bij het begin van de 19e eeuw stagneert de procedure, door de hervormden waar mogelijk gedwarsboomd, en blijft elk kerkgenootschap bij haar oorspronkelijke bezit.
Ook al komt van herverdeling niets terecht, alle beperkende bepalingen voor de katholieke eredienst zijn opgeheven en nieuwe katholieke kerken kunnen worden gebouwd.
Hiermee komt de oude bestuursstructuur van het bisdom te vervallen
De Hollandse Zending wordt bestuurd door een niet of nauwelijks nederlands verstaande pauselijke vice-superior, die bovendien buiten de zending resideert en nauwelijks over een bestuursapparaat beschikt voor de hem toevertrouwde bestuurstaak.
De positie en daarmee het karakter van de pastoor verandert drastisch, want de regels van het algemeen kerkrecht dienen te worden gespecificeerd in diocesane statuten, waarin opleiding en levensvorm van de clerus, interne parochiestructuur en zielzorgaanpak geregeld worden op een dusdanige wijze, zoals die in de tijd hieraan voorafgaand niet meer gefunctioneerd had. De parochies worden geheel en al ingekaderd in de diocesane structuur.
Het beheer van de parochiebezittingen wordt toevertrouwd aan een college, het parochiaal kerkbestuur, met de pastoor als voorzitter.
Hij leidt als zodanig de werkzaamheden en de vergaderingen. Het aantal leden van het kerkbestuur wordt bepaald naar gelang van de omvang van de parochie.
(1) toezicht op de kerk, pastorie, begraafplaats en alle gebouwen, terreinen en landerijen die in eigendom of in gebruik zijn van de kerk. Tevens het in goede staat onderhouden en veilig bewaren van de roerende goederen;
(2) de voorziening in de stoffelijke behoeften van de parochie en in de middelen daartoe; (verhuur, verpachting etc.);
(3) het geldelijk beheer;
(4) het doen van rechtshandelingen, waartoe de parochie als rechtspersoon de bevoegdheid heeft.
Behalve deze door de Codex voorgeschreven boeken, moet iedere parochie nog een communicanten-register en een parochiekroniek (liber memorialis) bezitten.
Tenslotte moet iedere kerk een fundatieboek en een intentieboek, alsmede verschillende administratieboeken hebben.
Volgens voorschrift moeten de parochieboeken en registers worden bewaard in een brand- en inbraakvrije kluis.
Van de archivalia moet in duplo een inventaris worden opgemaakt, waarvan een exemplaar in het parochiaal archief blijft, het andere in het bisschoppelijk archief moet worden bewaard.
Ter inventarisatie werden de archiefbescheiden die zich op de zolder bevonden overgebracht naar de archiefbewaarplaats van de gemeente Eibergen. De beschrijving van de zich in de brandkast bevindende stukken geschiedde in de pastorie. Deze stukken hebben de pastorie dan ook niet verlaten.
Het ware wenselijk dat deze stukken weer werden geplaatst in het archief waar zijn naar hun aard bestemd zijn om te berusten.
Voor een goede archiefzorg is het tevens van belang dat daarvoor in aanmerking komende stukken worden vernietigd. Hiertoe is bij inventarisatie een deel geselecteerd. Ten tijde van de samenstelling van deze inventaris is nog niet tot vernietiging overgegaan. Wel is daartoe bij het kerkbestuur een voorstel gedaan.
*Hofman, J.H., De kapel van St. Antoni in Rekken, gesticht in het jaar 1379, In: Archief voor de geschiedenis van het aartsbisdom Utrecht, dl. I (1872) bl. 32-39.
*Kaeter, B.A.W., Beknopte kroniek van de parochie van den H. Matthaeus te Eibergen, Eibergen, 1946.
*Leeuw, F.J. de, Mattheuskerk Eibergen 50 jaar, Eibergen, 1985.
*Odink, H en E.H. Wesselink (bewerking en samenstelling), Kostgangers van Onze Lieve Heer. Uit de geschiedenis van de Hervormde Gemeente Eibergen, Z.pl., 1984.
*Thielen, Th.A.M., Bijdragen tot de geschiedenis van de katholieke enclave Groenlo-Lichtenvoorde, Zutphen, 1966.
Kenmerken
Information obtained from our archives can not be used without crediting the source and our archive must be mentioned at least once in full without abbreviations.
VOLLEDIG/Full:
Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers, Doetinchem. Toegang 0012 Rooms-katholieke Parochie van de H. Mattheüs te Eibergen, 1795-1993
VERKORT/Thereafter:
NL-DtcSARA 0012