Plat praot-les voor basisschoolkinderen
Al een aantal jaren geven medewerkers van Bibliotheken in de Achterhoek Wiesneus-les op basisscholen. In de les, bedoeld voor kinderen uit groep 5 en 6, maken kinderen op speelse wijze kennis met de Achterhoekse streektaal.
Bij de les hoort een mooi tijdschrift met daarin leuke verhalen, opdrachtjes, puzzels en nog veel meer. Allemaal in streektaal natuurlijk! Ook staan er speciale Wiesneus-liedjes in het tijdschrift. Natuurlijk in het plat, je kunt er een paar beluisteren door rechtsonder op de pagina op Roetsj en Klokslag 7 (uit Wiesneus 2022) te klikken.
Nuttig en leuk
De Wiesneus-lessen zijn populair: zowel kinderen, ouders als de medewerkers van de bibliotheken zijn enorm enthousiast. Het blijkt een mooie manier om (nader) kennis te maken met streektaal. Sommige kinderen kennen het 'plat praoten' van huis uit al, anderen vinden het leuk om te horen hoe dat klinkt en er meer over te weten te komen. Tenslotte is het Nedersaksisch een officieel erkende taal, die hoort bij de streek waarin we wonen en die het waard is om behouden te blijven. Bovendien blijkt uit onderzoek dat kinderen die tweetalig worden opgevoed, later ook minder moeite hebben met het aanleren en spreken van andere talen.
Meedoen
Scholen kunnen gratis de Wiesneus-les aanvragen. Dit kan bij de Bibliotheek in hun gemeente. Eén van hun medewerkers komt dan op afspraak de Wiesneus-les geven op school. Er worden overigens niet alleen Wiesneus-lessen gegeven in de Achterhoek en op de Veluwe: ook in Groningen, Drenthe en Overijssel leren basisschoolkinderen met Wiesneus meer over hun eigen Nedersaksische streektaal. Kijk maar eens op www.wiesneus.nl. Er zijn trouwens ook mooie prijzen te winnen met de puzzels in Wiesneus: de hoofdprijs is een tablet!
Wiesneus-evenement
Al een paar jaar worden de Wiesneus-lessen afgesloten met een mooi evenement voor kinder.en In 2021 was dat de voorstelling Dialect in de Liedjesstraot in Amphion, door de Warboelband, Hans Keuper en Sandra Vanreys. In 2022 werden twee voorstellingen gegeven van het muzieksprookje Peter en de Wolf, het verhaal werd daarbij natuurlijk in streektaal verteld. Lees er hier meer over!
Wiesneus 2023: Kunst
De Wiesneus van dit jaar staat in het teken van kunst. De eerste Wiesneus van dit jaar werd gegeven op woensdagmorgen 8 maart, op de Sint Canisiusschool in Harreveld.
ECAL projectleider Diana Abbink was erbij. "De les begon meteen om half 9, dus het was nog even wakker worden voor de kinderen. Dat lukte heel goed met het vermakelijke en leerzame optreden van Marja Fuchs en Karin Krabbenborg onder de naam 'Fuchs en Vos gaot los'. Marja, die geen dialect kan spreken en Karin die er helemaal in thuis is, lieten zien dat het prima samen gaat en da’j mekare best könt verstaon en begriepen, ook al spreek je een andere taal. Ook bleek dat de streektaal niet ouderwets, maar helemaal van deze tijd is."
Het thema van deze Wiesneus is kunst, vandaar de aftrap met theater. Woorden die de kinderen leerden waren: spiekerbokse, gaffeltange, krang, greuts, pogge en träöne. "Waren ze eerst nog wat schuchter, na gezamenlijk klappen en zingen (Wiej gaot plat praoten) kwamen ze los en deden enthousiast mee met de oefeningen uit het werkboekje." De kinderen kregen het tijdschrift Wiesneus mee naar huis. Als ze de oplossingen van de puzzel en de woordzoeker insturen naar het ECAL kunnen ze een mooie prijs winnen.
Een paar mooie streektaalverhalen uit Wiesneus horen? Klik dan eens op de volgende links:
Wiesneus eindfeest op 17 september
Ook dit jaar worden de Wiesneus-lessen weer afgesloten met een leuk eindfeest, en wel op zondagmiddag 17 september, in het Achterhoeks Openluchtmuseum in Lievelde (bij Erve Kots).
Op deze middag is er een speciale 'Kunstroute' samengesteld voor basisschoolkinderen. Zij kunnen kiezen uit vier verschillende kunstdisciplines om hun eigen kunstwerk te maken, met daarin een dialectwoord verwerkt. Theaterduo 'Fuchs en Vos', oftewel Marja Fuchs en Karin Krabbenborg zullen hier, net als bij de 1e Wiesneusles van het seizoen '23, hun medewerking aan verlenen onder het motto 'Fuchs en Vos gaot los'.
Deelname voor kinderen en toegang tot het Openluchtmuseum voor (groot)ouders is gratis. Aanmelden is niet nodig. De Kunstroute begint om 13.30 uur, inloop vanaf 13.00 uur.
Kijken
De Wiesneus van 2022, die het thema 'Dreumen' heeft, vind je hier!
Benieuwd naar een Wiesneus-les? Country-zangeres Sandra Vanreys zong live tijdens een Wiesneus-les in 2022: Klik hier! Bekijk hier een digitale les uit 2021: https://www.bibliotheekmontferland.nl/wiesneus.html
Bekijk de video van Dialect in de Liedjesstraot 2021:
